Ik ben in Johannesburg voor een vijf-weekse stage bij The Centre for the Less Good Idea, een interdisciplinaire werkplaats voor de kunst, opgericht door William Kentridge in de even hippe als ruige wijk Maboneng. Er wordt in het Centre op dit moment gewerkt aan drie verschillende, grote samenwerkingsprojecten die gepresenteerd worden als Season 3, op 11 tot en met 14 april. Ik ben hier samen met mijn studiegenoot Diede om te assisteren, observeren en kennis te maken met het werkveld van de stad.

“God gave me ten fingers to count.
But how do I count my life?
One. One. One.
The next day arrives.
One. One.”

Zondagmiddag, Popart theatre. Luntu Mazisa en Siya Mayola spelen The Island, een Zuid Afrikaanse klassieker uit 1973, over twee celgenoten op een naamloos eiland. Het stuk is gebaseerd op het werkelijke bestaan van gevangenen op Robbeneiland, waar Nelson Mandela en andere anti-apartheidsstrijders werden vastgehouden. 

De personages, John en Winston, vernoemd naar twee van de auteurs, zijn op een bijna Beckettiaanse manier op elkaar aangewezen.
Ze delen lief en leed en schamele bezittingen, troosten elkaar met fantasie en spel. De twee repeteren voor een opvoering van Antigone voor hun medegevangenen, met de nodige discussie – want wie krijgt de rol van Kreon, en wie moet de van twee blikjes geknutselde bh aan om de rol van Antigone te vertolken? 

The Island is concreter en reëler dan Beckett ooit zou schrijven, en verrassend genoeg ook hoopvoller. Misschien wel omdat we nu weten dat er daadwerkelijk een eind zou komen aan de situatie voor de politieke gevangen op Robbeneiland. Misschien nog wel meer omdat The Island geschreven is met de grote noodzaak om iets aan die situatie te veranderen, in een tijd dat het verboden was een dergelijk toneelstuk op te voeren en men in het geheim langs de townships trok om dit verhaal te kunnen vertellen.

Zowel in gesprek met Hayleigh, programmeur en producent van het Popart theatre, als met de acteurs zelf komt een visie op theater en educatie naar boven die veel zegt over de praktijk hier.

Theater is een manier om verhalen bloot te leggen. Om te vertellen wat verteld moet worden. Telling stories is healing. Theater vergroot het historisch bewustzijn van het publiek, jong en oud. Geschiedenis die nog vers is, die nog altijd doorwerkt in het nu, en waar kinderen op school te weinig over leren. 

Theater ís educatie. Voor iedereen.

Vanmiddag fotografeerde ik hier om de hoek vijf hipper dan hippe jongens, op de stoep voor de vintage-store. Ik vraag me af waar zij naartoe gaan, welke verhalen zij hebben gehoord, hoe zijn hun geschiedenis bij zich dragen.